Bajina Bašta – Gusta šuma mesta Ladjevac nedaleko od manastira Rače, krije tajne stare nekoliko vekova, a možda i čitavog milenijuma. Ili čak nešto više.
Naime, u toj šumi pronadjena je vinova loza čiju starost i poreklo nisu mogli da otkriju ni najveći stručnjaci sveta. Jedini zaključak koji su doneli jeste da na čitavoj kugli zemaljskoj ne postoji njojzi slična, što govori da su je još stari rimljani sa sobom doneli.
Upravo tu u šumi, nalaze se i temelji gradjevine, stare bogomolje, skita posvećenog svetom Đorđu. Ova svetinja predstavlja centar račanske prepisivačke škole.
„Nakon propasti srspske despotovine, monasi su knjige sakrivali u pećinama na obroncima planina oko manastira Rače. Oni su ulaze u te pećine zazidali i tu su knjige stajale čak 160 godina do dolaska prvih prepisivača. A prvi prepisivači su došli iz manastira Rujna kod Užica. Taj njihov manastir je bio posvećen svetom Đorđu, a za njih je ispravnije reći da su bili štampari jer su knjige štampali. I kada su došli I videli koliko knjiga tu ima, oni nisu nastavili sa štamapnjem već su ih ručno prepisivali. Prva prepisana knjiga je iz 1623. godine, dakle, sada je 400 godine od prve prepisane knjige ovde u Rači”, govori Blagojica Ristić, hroničar lokalni I poznavalac istorije ali I tajni manastira Rače.
Monasi su se u ovom predelu zadržali oko 60 godina, sve do Velike seobe Srba, na samom kraju 17. Veka, kada su I oni, zajedno sa narodom, krenuli sa partijarhom Arsenijem III Čarnojevićem, bežeći od turskog zuluma u severnije krajeve, preko Save i Dunava.
„Arsenije čarnojević je sa Cetinja došao ovde, zbog svog saborca Hristofora. On je služio službu, baš ovde u skitu svetog Đorđa I odavde je krenula cela Srbija u izbeglištvo. I tamo su, u novom kraju napravili jednu crkvu koju su takodje posvetili svetom Đorđu”, besedi Ristić.
Zanimljiv je podatak, da su sela koja su se formirala planinama okolo skita i šume koja ga sakriva, uzela svetog Đorđa za svoju krsnu slavu I zaštitnika svoga doma.
Reporter